ماده ۱- در این آیین‌نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به‌کار می‌روند:

الف – مواقع (شرایط) اضطرار آلودگی هوا: مواقعی که استمرار پایداری جوی (بر اساس اعلام سازمان هواشناسی کشور) یا افزایش میزان غلظت آلاینده‌ها (بر اساس اعلام وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با همکاری سازمان حفاظت محیط‌زیست) در کوتاه مدت، سلامت انسان و محیط‌زیست را دچار مخاطره جدی کند.

ب – کارگروه: کارگروه استانی هماهنگی شرایط اضطرار آلودگی هوا موضوع ماده (۴) این آیین‌نامه

پ – شاخص کیفیت هوا (AQI): عددی بدون واحد که نشان‌دهنده وضعیت کیفی هوا است.

ماده ۲- طبقات کیفیت هوا بر اساس شاخص کیفیت هوا به‌شرح جدول زیر تعیین می‌شود:

تبصره – دستورالعمل محاسبه و اعلام شاخص کیفیت هوا توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با همکاری سازمان حفاظت محیط‌زیست ظرف یک‌ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه تهیه و ابلاغ می‌شود.

ماده۳- فرایند تشخیص شرایط اضطرار و اقدامات مربوط به‌شرح زیر است:

الف – سازمان هواشناسی کشور موظف است ظرف حداقل (۹۶) ساعت قبل از وقوع شرایط پایدار جوی، هشدار لازم را به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اعلام کند.

ب- وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظف است بلافاصله و ظرف حداکثر (۱۲) ساعت بعد از اعلام سازمان هواشناسی کشور، نظر صریح خود در مورد وقوع شرایط اضطرار را به‌کارگروه اعلام کند.

پ- درصورت تأیید وقوع شرایط اضطرار توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، کارگروه موظف است بلافاصله تشکیل جلسه دهد و ظرف حداکثر (۱۲) ساعت تصمیمات لازم را با اولویت پیشگیری از وقوع شرایط اضطرار، به‌منظور حفظ سلامت انسان و محیط‌زیست در چهارچوب دستورالعمل ابلاغی وزیر کشور اتخاذ و اعلام کند.

تبصره- در راستای ماده (۲۶) قانون هوای پاک، کلیه اطلاعات جمع‌آوری شده توسط شبکه ملی هشدار و پیش آگاهی رخدادهای سیل، طوفان و گرد و غبار که توسط سازمان هواشناسی کشور با همکاری سازمان حفاظت محیط‌زیست راه‌اندازی و تکمیل می‌شود، باید در اختیار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی قرار گیرد.

ماده ۴- به‌منظور اتخاذ تصمیمات لازم در مواقع اضطرار آلودگی هوا، کارگروه با ترکیب زیر تشکیل می‌شود:

الف – استاندار و درصورت عدم حضور وی، معاون عمرانی استانداری به‌عنوان رییس کارگروه.

ب – مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان به‌عنوان دبیرکارگروه

پ – مدیرکل هواشناسی استان

ت – معاون بهداشتی یکی از دانشگاه‌های علوم پزشکی مستقر در استان به تشخیص وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و رییس شبکه بهداشت و درمان شهرستان ذی‌ربط حسب مورد

ث – مدیرکل آموزش و پرورش استان

ج – رییس پلیس راهنمایی و رانندگی استان

چ – مدیرکل بحران استانداری

ح – شهردار مرکز استان و شهردار شهرهای ذی‌ربط حسب مورد.

تبصره ۱- در مواقع لزوم به تشخیص استاندار، نمایندگان سایر دستگاه‌های ذی‌ربط و بخش‌های غیردولتی مرتبط بدون حق رأی به‌کارگروه دعوت می‌شوند.

تبصره ۲- اطلاع‌رسانی لازم از طریق رسانه‌های رسمی جمعی، مجازی و مکتوب در خصوص شرایط هوا و تصمیمات اتخاذ شده توسط کارگروه، صرفاً از سوی رییس کارگروه و در غیاب ایشان دبیر کارگروه انجام خواهد گرفت.

تبصره ۳- اتخاذ تصمیم در مورد تعطیلی دستگاه‌های اجرایی و بانک‌ها برای یک روز کامل یا بیشتر، صرفاً با هماهنگی رییس‌جمهور یا معاون اول رییس‌جمهور امکان‌پذیر است.

ماده ۵- وظایف کارگروه عبارت است از برنامه‌ریزی و اتخاذ تصمیمات لازم به‌منظور:

الف- کاهش انتشار آلاینده‌ها از منابع آلاینده ثابت و متحرک.

ب – کاهش آثار سوء ناشی از آلودگی هوا بر سلامت از راه‌های مختلف از جمله کاهش مواجهه افراد جامعه با آلاینده‌ها بر اساس طبقات اعلامی موضوع ماده (۲) این آیین‌نامه.

تبصره- در شرایط پیش‌بینی یا تداوم آلودگی هوا بیش از (۴۸) ساعت تدابیر لازم بر اساس یک طبقه بالاتر از شاخص کیفیت هوا اتخاذ می‌شود.

پ – وضع ممنوعیت‌ها و محدودیت‌های زمانی، مکانی و نوعی برای فعالیت منابع ثابت و متحرک تشدیدکننده آلودگی هوا.

ت – تنظیم و ابلاغ اقدامات مستمر لازم‌الاجرا از سوی دستگاه‌های مختلف در مواقع اضطرار.

ماده ۶ – دستگاه‌های موضوع ماده (۵) قانون مدیریت خدمات کشوری (مصوب ۱۳۸۶) و اشخاص غیردولتی و ارایه دهندگان خدمات عمومی موظف به اجرای مصوبات کارگروه هستند.

آیین‎ نامه اجرایی ماده (۷) قانون هوای پاک
مصوب ۱۳۹۷/۶/۲۱ هیات وزیران

ماده ۱- در این آیین‌نامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به‌کار می‌روند:

الف- محدوده ممنوعه تردد: محدوده‌های جغرافیایی مشخص در داخل محدوده شهر که عبور و مرور برای تمام یا برخی از وسایل‌نقلیه موتوری به‌صورت دایم یا موقت در آنها ممنوع است.

ب- وسایل‌نقلیه عمومی: وسایل‌نقلیه جمعی که در شبکه حمل‌ونقل عمومی شهری‌ برای خدمات‌رسانی به عموم شهروندان به‌کارگرفته می‌شوند.

ماده ۲- اعمال ممنوعیت‌ها یا محدودیت‌های زمانی، مکانی و نوعی تردد وسایل‌نقلیه موتوری به‌منظور کاهش آلودگی هوا و ساماندهی سفرهای روزانه شهری به پیشنهاد سازمان حفاظت محیط‌زیست یا شهرداری یا پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و تأیید شورای هماهنگی ترافیک شهرهای استان و در تهران شورای حمل‌ونقل ترافیک تهران با رعایت ضوابط شورای‌عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور انجام می‌شود.

ماده ۳- وسایل‌نقلیه مجاز به ورود و تردد در محدوده‌های ممنوعه تردد باید دارای مجوز از شهرداری مربوط باشند.

تبصره ۱- مجوز وسایل‌نقلیه امداد حوادث آب، برق، مخابرات و گاز، وسایل‌نقلیه خدماتی و حمل‌ونقل عمومی بار و مسافر در حد تعداد مورد نیاز و با رعایت محدودیت‌های موضوع مطالعات جامع حمل‌ونقل و ترافیک مربوط بر اساس مصوبه شورای هماهنگی ترافیک استان و در شهر تهران، بر اساس مصوبه شورای حمل‌ونقل ترافیک شهر تهران توسط شهرداری صادر می‌شود.

تبصره ۲- عوارض مربوط به صدور مجوز تردد انواع وسایل‌نقلیه در محدوده‌های ممنوعه تردد به تفکیک وسایل‌نقلیه برقی، هیبریدی و فسیلی پس از تصویب شورای اسلامی شهر و با رعایت قوانین و مقررات مربوط، توسط شهرداری مربوط اخذ می‌شود. ‌

تبصره ۳- وسایل‌نقلیه انتظامی، آتش نشانی و فوریت‌های پزشکی (اورژانس) از شمول این ماده مستثنی می‌باشند.

ماده ۴- شهرداری‌ها موظفند ضمن اطلاع‌رسانی عمومی در مورد محدوده‌ها و ساعات ممنوعه تردد از طریق رسانه‌های همگانی، علایم ویژه راهنمایی یا وسایل اطلاع‌رسانی الکترونیک و مخابراتی، با هماهنگی پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران در مبادی ورودی به محدوده ممنوعه تردد و در داخل آن هشدارهای‌ لازم را به عموم افراد بدهند.

ماده ۵- شهرداری‌ها موظفند پیش از اعمال محدوده‌های ممنوعه تردد، سامانه حمل‌ونقل عمومی متناسب با تقاضا را در این مناطق پیش‌بینی و تأمین ‌نمایند، به‌طوری که از ابتدای برقراری این محدوده‌ها اختلالی در تردد شهروندان ایجاد نشود.

ماده ۶- وزارتخانه‌های دادگستری، راه و شهرسازی و کشور موظفند جریمه‌های عبور از محدوده‌های ممنوعه تردد موضوع این آیین‌نامه را با رعایت ماده (۲۱) قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی (مصوب ۱۳۸۹) به‌نحوی پیشنهاد و به‌روزرسانی نمایند که میزان جریمه‌های مذکور از بازدارنگی لازم برای ورود به محدوده‌های ممنوعه تردد برخوردار باشند.

ماده ۷- به‌منظور توسعه کاربرد وسایل‌نقلیه عمومی، کلیه دستگاه‌های اجرایی دولتی می‌توانند در چهارچوب قوانین و مقررات و در حدود اعتبارات مصوب مربوط، نسبت به راه‌اندازی وسیله (سرویس) رفت و آمد کارکنان در قالب خرید خدمت از بخش خصوصی و تعاونی مشروط به اینکه کلیه وسایل‌نقلیه دیزلی مورد استفاده در سرویس‌های مذکور دارای عمر کمتر از پنج سال یا دارای پالایش‌گر(فیلتر) دوده استاندارد یا گازسوز یا برقی باشند، اقدام نمایند.

تبصره – دستورالعمل اجرایی این ماده ظرف یک‌ماه از تاریخ ابلاغ این تصویب نامه توسط وزارت کشور و سازمان‌های اداری و استخدامی کشور و برنامه و بودجه کشور تدوین و ابلاغ می‌شود.

آیین‌نامه اجرایی ماده ۸ قانون هوای پاک
مصوب ۱۳۹۷/۶/۲۱ هیات وزیران

ماده ۱- جدول سن فرسودگی انواع خودروها به‌شرح زیر تعیین می‌شود:

ماده ۲- برای خودروهای سنگین و نیمه سنگین با قوای محرکه ترکیبی (هیبریدی) سن فرسودگی بر اساس قوه محرکه احتراقی تعیین می‌شود.

ماده ۳- سن مجاز تردد خودروهای ردیف‌های (۱)، (۱-۳)، (۲-۳) و (۷) در محدوده شهرهای تهران، مشهد، شیراز، اصفهان، تبریز، اراک، کرج و اهواز به میزان دوسال کمتر از سن مندرج در جدول موضوع ماده (۱) این آیین‌نامه تعیین می‌شود.

ماده ۴- در موارد زیر، دوسال به سن فرسودگی موضوع جدول ماده (۱) این آیین‌نامه اضافه می‌شود:

الف- کلیه خودروهای دیزلی درصورت نصب پالایش‌گر (فیلتر) دوده استاندارد حداقل دوسال قبل از رسیدن به سن فرسودگی موضوع ماده (۱) این آیین‌نامه.

ب- تعویض واکنش‌ساز (کاتالیست) و سامانه (سیستم) آلایندگی اگزوز برای تاکسی‌های ردیف (۲-۲) جدول موضوع ماده (۱) این آیین‌نامه.

تبصره- سازوکار اجرایی این ماده توسط وزارت کشور با همکاری سازمان حفاظت محیط‌زیست و نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران ظرف سه‌ماه تدوین و ابلاغ می‌شود.

ماده ۵ – نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران مکلف است برابر ماده (۸) قانون هوای پاک- مصوب ۱۳۹۶- با جریمه تردد خودروهای فرسوده مندرج در جدول جریمه‌های تخلفات مربوط به حمل‌ونقل و عبور و مرور در کلیه نقاط کشور و مناطق آزاد تجاری- صنعتی و ویژه اقتصادی و اصلاحات بعدی آن اعمال قانون نماید.

ماده ۶ – آن دسته از خودروهای ناوگان حمل‌ونقل عمومی بار و مسافر که در طرح‌های نوسازی اعلام شده توسط دولت ثبت‌نام نموده‌اند، تا زمان تحویل خودروی جدید و حداکثر تا پایان سال ۱۳۹۸ از مقررات مربوط به خودروهای فرسوده موضوع ماده (۸) قانون هوای پاک مستثنی می‌باشند.

تبصره- درصورتی‌که خودروهای جدید موضوع طرح‌های فوق‌الذکر آماده تحویل باشند و مالکان خودروهای مربوط از انجام اقدامات تکمیلی و یا پرداخت مبالغ مربوط به خرید خودروی جدید در موعد مقرر استنکاف نمایند، استثنای موضوع این ماده در خصوص خودروهای مذکور از تاریخ پایان فرصت اقدام مالکان آنها، لغو می‌شود.

دستورالعمل اجرایی این ماده توسط وزارتخانه‌های کشور و راه و شهرسازی با همکاری سازمان حفاظت محیط‌زیست و نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران تهیه و ابلاغ می‌شود.

ماده ۷- وزارتخانه‌های کشور و راه و شهرسازی موظفند ظرف سه‌ماه نسبت به تدوین سایر راه کارهای کاهش سن ناوگان حمل‌ونقل عمومی بار و مسافر علاوه بر طرح‌های نوسازی اعلام شده ازسوی دولت و ارایه آنها به مراجع تصویب مربوط اقدام نمایند.

ماده ۸- خودروهای موضوع تصویبنامه شماره ۷۳۶۷۱/ت۵۰۲۳۴هـ مورخ ۱۳۹۵/۶/۱۷ مربوط به آیین‌نامه شناسایی و صیانت از وسیله‌های نقلیه تاریخی، از شمول این آیین‌نامه مستثنی می‌باشند.

ماده ۹- از تاریخ ابلاغ این تصویبنامه، ردیف (۴) تصویبنامه شماره ۹۲۳۰۸/ت۴۰۵۸۷ک مورخ ۱۳۸۷/۶/۷ و اصلاحات بعدی آن و ردیف (۱) تصویبنامه ۲۱۲۳۲۶/ت۴۶۳۲۰هـ مورخ ۱۳۹۰/۱۲/۱۶ لغو می‌شوند.

آیین‌نامه اجرایی تبصره ماده ۱۴ قانون هوای پاک مصوب ۱۳۹۷/۶/۲۱ هیات وزیران

ماده ۱- در این آیین‌نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به‌کار می‌روند:

الف- قانون: قانون هوای پاک – مصوب ۱۳۹۶-

ب- سازمان: سازمان حفاظت محیط‌زیست

پ- واحدهای آلاینده: کلیه مراکز صنعتی، تولیدی، معدنی، خدماتی، عمومی و کارگاهی آلاینده موضوع ماده (۱۴) قانون.

ت- کارگروه: کارگروه تدوین طرح انتقال واحدهای آلاینده موضوع ماده (۳) این آیین‌نامه.

ماده ۲- سازمان موظف است از طریق بازرسان ادارات کل یا آزمایشگاه‌های معتمد به‌صورت دوره‌ای از خروجی واحدهای آلاینده نمونه‌برداری کند و درصورت مشاهده هرگونه عدم تطابق با حدود مجاز مصوب، چنانچه تشخیص دهد که کاهش یا از بین بردن آلودگی واحدها فقط از طریق انتقال تمام یا بخشی از خطوط تولید یا تأسیسات یا اماکن آنها به نقاط مناسب ممکن است یا با مشورت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ادامه فعالیت آن واحدها موجب به خطر افتادن سلامت ساکنان مناطق مسکونی می‌شود، حداکثر ظرف سه روز کاری نظر خود را به‌صورت کتبی به واحد مربوط اعلام کند. شیوه‌نامه تشخیص موضوع این ماده ظرف سه‌ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه توسط سازمان تدوین و ابلاغ می‌شود.

ماده ۳- واحد یا واحدهای آلاینده موضوع ماده (۲) این آیین‌نامه موظفند حداکثر ظرف هفت روز کاری پس از اعلام سازمان، گزارش توجیهی شامل توضیحات تکمیلی یا راهکارهای جایگزین برای رفع آلودگی مربوط را ارایه کنند. سازمان ضمن بررسی گزارش یادشده با دعوت از نماینده واحد مربوط حداکثر ظرف هفت روز کاری، نتیجه بررسی خود را به واحد یا واحدهای مذکور اعلام می‌کند. چنانچه به تشخیص سازمان، انتقال تمام یا بخشی از خطوط تولیدی یا تأسیسات یا اماکن آنها ضروری باشد، نظر سازمان همزمان با اعلام به واحد مربوط، به‌کارگروه تدوین طرح انتقال واحدهای آلاینده ارسال می‌شود تا کارگروه، طرح انتقال مربوط شامل همه ابعاد موضوع از جمله مکان، زمان و مهلت انتقال تمام یا بخشی از خطوط تولیدی یا تأسیسات یا اماکن آنها را با رعایت قوانین و مقررات مربوط تنظیم و ابلاغ کند. پیش‌نویس طرح یادشده برای طرح در کارگروه، توسط دبیرخانه کارگروه تدوین می‌شود.

تبصره ۱- کارگروه به ریاست معاون عمرانی وزارت کشور و عضویت نمایندگان وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت، جهادکشاورزی، راه و شهرسازی، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، نیرو، نفت، سازمان برنامه و بودجه کشور، سازمان و استانداری مربوط تشکیل می‌شود. دبیرخانه کارگروه در سازمان مستقر است.

تبصره ۲- کارگروه می‌تواند وظیفه خود را در مورد گروهی از واحدهای آلاینده به تشخیص خود، به‌کارگروه استانی به ریاست معاون عمرانی استانداری و عضویت مدیران کل استانی وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت، جهادکشاورزی، راه و شهرسازی، نیرو (مدیران عامل شرکت‌های آب و فاضلاب شهری و روستایی استان و توزیع نیروی برق استان)، نفت (مدیر منطقه ذی‌ربط شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی و مدیرعامل شرکت گاز استان) مدیرکل استانی سازمان، رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان و رییس دانشگاه علوم پزشکی مرکز استان واگذار کند.

ماده ۴- استانداری‌ها موظفند در چهارچوب مصوبات شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان و با لحاظ قوانین و مقررات مربوط، ملاحظات آمایش سرزمین و نوع فعالیت‌ها هر دسته از واحدهای موضوع ماده (۱۴) قانون، به‌منظور جانمایی و شناسایی محل‌های مناسب انتقال واحدهای مذکور اقدام و فهرست تفصیلی محل‌های یادشده را ظرف سه‌ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه به‌کارگروه پیشنهاد کنند.

ماده ۵- وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت و جهادکشاورزی موظفند در مورد آن دسته از واحدهای مشمول طرح انتقال که استقرار اولیه و بهره‌برداری از آنها با رعایت قوانین و مقررات مربوط صورت گرفته باشد، درصورت تمایل واحدهای مذکور به انتقال به شهرک‌های صنعتی یا کشاورزی، نسبت به تخصیص زمین و امکانات با اولویت و اعمال حداکثر تسهیلات و مشوق‌های قانونی اقدام کنند.

تبصره ۱- به‌منظور تسهیل اجرای طرح انتقال، سازمان برنامه و بودجه کشور موظف است از محل منابع موضوع ماده (۳۳) قانون، اعتبارات لازم جهت تأمین یارانه سود تسهیلات اعطایی به واحدهای موضوع این ماده را در لوایح بودجه سنواتی پیش‌بینی کند.

تبصره ۲- سازمان برنامه و بودجه کشور موظف است با همکاری وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت و جهادکشاورزی حسب مورد، از طریق تفاهم با بانک‌های عامل و با تأمین اعتبارات لازم در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط، پرداخت تسهیلات ارزان قیمت یا تسهیلات در قالب وجوه اداره شده به واحدهای موضوع این ماده را تسهیل کند.

ماده ۶ – مستنکف از طرح انتقال مصوب کارگروه با حکم مرجع قضایی صالح، به پرداخت جزای نقدی معادل سه درصد (۳%) درآمد سالانه ناخالص همان واحد بر اساس اعلام سازمان امور مالیاتی کشور، محکوم می‌شود.

ماده ۷ – این آیین‌نامه مانع اجرای سایر مصوبات از جمله ضوابط و معیارهای استقرار واحدها و فعالیت‌ها صنعتی و تولیدی موضوع تصویبنامه شماره ۷۸۹۴۶/ت۳۹۱۲۷هـ مورخ ۱۳۹۰/۴/۱۵ نخواهد بود.

ماده ۸ – مسؤولیت نظارت بر اجرای این آیین‌نامه برعهده سازمان است و گزارش عملکرد سالانه آن توسط سازمان به دفتر هیأت دولت ارسال می‌شود.

آیین‌نامه اجرایی تبصره ۳ ماده ۱۶ قانون هوای پاک مصوب ۱۳۹۷/۶/۲۱

ماده ۱- در این آیین‌نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به‌کار می‌روند:

الف – قانون: قانون هوای پاک – مصوب ۱۳۹۶-

ب – سازمان: سازمان حفاظت محیط‌زیست

پ – دستگاه: دستگاه‌های اجرایی دارای مرکز یا مراکز طبقه‌بندی شده مشمول این آیین‌نامه

ت – مراکز: مراکزی که بر اساس قوانین و مقررات مربوط، مشمول یکی از طبقات امنیتی یا حفاظتی می‌باشند.

ماده ۲- سازمان موظف است ظرف یک‌ماه از تاریخ تصویب این آیین‌نامه، دستورالعمل نحوه پایش آلاینده‌ها و حدود مجاز مربوط و اقدامات اصلاحی را به دستگاه‌ها و مراکز اعلام و نسبت به آموزش‌های دوره‌ای برای کارشناسان مرتبط در مراکز اقدام نماید.

تبصره – اعلام نتایج سنجش و پایش موضوع این آیین‌نامه در قالب کاربرگ (فرم) نمونه‌ای است که حسب مورد توسط سازمان با کسب نظر دستگاه‌ها تهیه و به دستگاه‌های مذکور ابلاغ می‌شود.

ماده ۳- مراکز موظفند به‌صورت مستمر نسبت به پایش و سنجش آلاینده‌های هوا طی برنامه زمان‌بندی مورد توافق با سازمان و در چهارچوب دستورالعمل موضوع ماده (۲) این آیین‌نامه اقدام و فرایند اقدام و نتایج را مستندسازی نمایند.

تبصره ۱- پایش حدود مجاز مذکور توسط آزمایشگاه‌های معتمد که صلاحیت امنیتی آنها توسط مراجع ذی‌ربط تأیید شده است، انجام می‌شود. درمواردی‌که آزمایشگاه دستگاه‌های مربوط به تأیید سازمان برسد، پایش رعایت حدود مجاز آلاینده‌ها در دوره زمانی اعتبار تأییدیه صادر شده از سوی سازمان، توسط آزمایشگاه مذکور انجام می‌شود.

تبصره ۲- درصورت درخواست سازمان برای اخذ نتایج گزارش پایش و سنجش موضوع این ماده و نحوه اصلاحات لازم به‌منظور رفع نواقص احتمالی، موضوع توسط بالاترین مقام سازمان به‌صورت مکتوب به دستگاه ارسال می‌شود و دستگاه درصورت عدم مغایرت با اصول حفاظتی، نتایج را به‌صورت مقتضی و از طریق بالاترین مقام دستگاه به سازمان ارسال می‌نماید.

ماده ۴- بازرسان سازمان در دوره‌های زمانی تعیین شده در دستورالعمل موضوع ماده (۲) این آیین‌نامه به دستگاه مراجعه و نتایج پایش انتشار آلاینده‌های مربوط را ملاحظه و درصورت مشاهده عدم تطابق مراتب را به سازمان گزارش می‌نمایند.

تبصره – بازرسان موضوع این ماده باید از کارکنان رسمی یا پیمانی سازمان بوده و صلاحیت آنها به تأیید مراجع امنیتی ذی‌ربط رسیده باشد.

ماده ۵ – درصورت هر گونه عدم تطابق نتایج سنجش آلاینده‌ها با حدود مجاز مربوط، مرکز مربوط موظف است بلافاصله اقدامات اصلاحی را با رعایت دستورالعمل سازمان معمول و گزارش اقدامات مذکور را در چهارچوب برنامه زمان‌بندی مورد توافق با سازمان، به سازمان ارایه نماید.

ماده ۶- درصورت دریافت یا انتشار اخبار و گزارش‌هایی مبنی بر آلایندگی مراکز طبقه‌بندی شده و مخاطرات ناشی از آن، سازمان موظف است جهت پاسخ به افکار عمومی، موضوع را از دستگاه‌های ذی‌ربط پیگیری نموده و دستگاه‌ها موظف به ارایه مستندات و مدارک مورد نیاز سازمان در چهارچوب اصول حفاظتی می‌باشند.

ماده ۷- سازمان موظف است نسبت به حفظ و نگهداری اسناد و اطلاعات مرتبط با دستگاه و مراکز طبقه‌بندی شده تمهیدات تأمینی و حفاظتی لازم را به‌عمل آورد. هر گونه نسخه‌برداری، روگرفت، انتشار، واگذاری اطلاعات مربوط به دستگاه و مراکز به فرد یا دستگاه (ارگان) دیگر ممنوع و ارسال و ارایه هر گونه اطلاعات مربوط به دستگاه منوط به رعایت ماده (۱۳) قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات (مصوب ۱۳۸۸) است.

آیین‌نامه اجرایی ماده ۱۷ قانون هوای پاک مصوب ۱۳۹۷/۶/۲۱ هیات وزیران با اصلاحات بعدی

ماده ۱- در این آیین‌نامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به‌کار می‌روند:

الف- قانون: قانون هوای پاک – مصوب ۱۳۹۶-

ب- سازمان: سازمان حفاظت محیط‌زیست

پ- شرکت‌های بازرسی: شرکت‌های بازرسی معاینه فنی مورد تأیید سازمان ملی استاندارد ایران

ماده ۲- مالکان، مسؤولان یا رؤسای مراکز موضوع تبصره (۱) ماده (۱۷) قانون مکلفند نسبت به معاینه فنی موتورخانه‌ها و سایر سامانه‌های احتراقی خود و دریافت گواهی از سازمان ملی استاندارد ایران برابر استاندارد مربوط اقدام نمایند. بازه‌های زمانی معاینه فنی مذکور نباید از زمان یک‌سال مقرر در قانون بیشتر باشد.

ماده ۳- تعرفه هزینه‌های انجام معاینه‌های فنی موضوع این آیین‌نامه بر اساس نفر – ساعت کار کارشناسی لازم به تفکیک موتورخانه و سایر سامانه‌های احتراقی به پیشنهاد سازمان ملی استاندارد ایران به تصویب شورای‌عالی استاندارد مطابق با بند (۷) ماده (۳۵) قانون تقویت و توسعه نظام استاندارد – مصوب ۱۳۹۶- می‌رسد.

تبصره- تأمین هزینه معاینه فنی موضوع این آیین‌نامه برعهده ذی‌نفع موضوع تبصره (۱) ماده (۱۷) قانون می‌باشد.

ماده ۴- شرکت‌های بازرسی موظفند بلافاصله پس از سنجش آلاینده‌ها و تطبیق نتیجه با استاندارد مربوط، نسبت به تهیه و ارسال گزارش آن به سازمان ظرف دو روز کاری اقدام نمایند. سازمان موظف است ظرف سه روز کاری پس از وصول گزارش شرکت‌های مذکور به ذی‌نفع موضوع تبصره (۱) ماده (۱۷) قانون به جهت ضرورت رفع آلودگی در مهلتی که برابر دستورالعمل ابلاغی سازمان تعیین می‌شود تذکر کتبی دهد. درصورت عدم اقدام ذی‌نفع مذکور در مهلت مقرر، سازمان موظف است ظرف سه روز کاری مراتب را به مراجع ذی‌صلاح جهت اعمال مجازات و جرایم مربوط برابر ماده (۱۷) قانون اعلام نماید.

ماده ۵ – سازمان ملی استاندارد ایران مکلف است سامانه اطلاعات تحت وب برای ثبت اطلاعات متقاضیان، اطلاعات گزارش‌های معاینه فنی و اقدامات اصلاحی برای نظارت بر اجرای معاینه فنی را با قابلیت دسترسی سازمان و شرکت ملی گاز ایران به اطلاعات سامانه مذکور ایجاد نماید.

تبصره ۱- بانک اطلاعات اولیه این سامانه شامل مشخصات مشترک از قبیل شماره اشتراک، نشانی و نوع سامانه احتراقی مورد استفاده، توسط شرکت ملی گاز ایران تهیه و به سازمان ملی استاندارد ایران ارایه می‌شود.

تبصره ۲- گزارش‌های ادواری با توجه به اطلاعات سامانه، توسط سازمان تولید و به‌عنوان مرجع اطلاعات لازم جهت اعمال جرایم و تشویق‌های موضوع این آیین‌نامه استفاده خواهد شد.

ماده ۶- سازمان ملی استاندارد ایران موظف است ضمن تهیه، به‌روزرسانی و اجرای برنامه توسعه شرکت‌های بازرسی، به‌نحوی در ساماندهی شرکت‌های مذکور اقدام نماید که هیچ‌گونه تأخیری در انجام معاینات فنی دوره‌ای موضوع قانون ایجاد نشود. همچنین سازمان یادشده موظف است ضمن نظارت بر فعالیت شرکت‌های بازرسی درصورت مشاهده تخلف، علاوه بر برخورد قانونی مربوط، نسبت به بررسی مجدد صلاحیت آنها و درصورت لزوم لغو آن اقدام نماید.

ماده ۷ (اصلاحی ۱۳۹۷/۱۱/۲۴)- سازمان برنامه و بودجه کشور موظف است به پیشنهاد سازمان، به‌منظور تشویق بهره‌برداران موضوع ماده (۱۷) قانون به رفع آلودگی مربوط، ردیف مستقلی از محل منابع ماده (۳۳) قانون، در لوایح بودجه سنواتی پیش‌بینی نماید تا درصورت اخذ گواهی تطابق با استاندارد در معاینات فنی دوره‌ای موضوع ماده (۲) این آیین‌نامه، به‌صورت حداقل دو دوره متوالی یا کاهش انتشار آلاینده‌ها از موتورخانه‌ها و سایر سامانه‌های احتراقی از طریق استفاده از مشعل‌ها و دیگ‌های با انتشار پایین آلاینده‌ها (مانند دیگ‌های چگالشی و مشعل‌های پیش‌آمیخته)، استفاده از سامانه واپایش (سیستم کنترل) هوشمند احتراق مشعل و یا استفاده از انواع فنآوری (تکنولوژی) جذب آلاینده‌ها در دودکش (مانند پالایشگر (فیلتر)‌ها و کاتالیزگر (کاتالیست‌)ها)، بخشی از هزینه بازرسی مجدد بر اساس دستورالعمل ابلاغی سازمان تأمین و پرداخت شود.

ماده ۸- سازمان موظف است دستورالعمل ارایه تسهیلات موضوع ماده (۳۳) قانون از محل صندوق ملی محیط‌زیست را ظرف سه‌ماه از ابلاغ این آیین‌نامه تدوین و ابلاغ نماید.

ماده ۹- بهره‌برداران موضوع ماده (۱۷) قانون که حدود مجاز انتشار آلاینده‌ها را رعایت نکنند، درصورتی‌که پس از یک مرتبه تذکر کتبی توسط سازمان، اقدامی برای رفع آلودگی در مهلت مقرر برابر دستورالعمل ابلاغی سازمان انجام ندهند، حسب مورد مشمول جریمه مطابق تبصره‌های (۱) و (۲) ماده (۱۷) قانون می‌شوند.

ماده ۱۰- مسؤولیت نظارت بر حسن اجرای این آیین‌نامه برعهده سازمان می‌باشد.

آیین‌نامه اجرایی ماده (۲۹) قانون هوای پاک مصوب ۱۳۹۷/۶/۲۱ هیات وزیران

ماده ۱- در این آیین‌نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به‌کار می‌روند:

الف- قانون: قانون هوای پاک- مصوب ۱۳۹۶-

ب- سازمان: سازمان حفاظت محیط‌زیست

پ- آلودگی صوتی: پخش و انتشار هرگونه صدا و ارتعاش بیش از حد مجاز

ت- منابع و کانون‌های آلودگی صوتی: انواع منابع ثابت و متحرک مولد صدا و ارتعاش بیش از حد مجاز

ث- عامل آلودگی صوتی: هر شخص حقیقی یا حقوقی که اداره یا تصدی منابع و کانون‌های آلودگی صوتی را برعهده داشته باشد.

ماده ۲- هرگونه اقدامی که موجبات آلودگی صوتی را فراهم نماید ممنوع است. حدود مجاز آلودگی صوتی به‌شرح پیوست که تأیید شده به مهر دفتر هیأت دولت است، تعیین می‌شود.

ماده ۳- سازمان موظف است ضمن شناسایی منابع و کانون‌های آلودگی صوتی میزان آلودگی آنها را بر اساس حدود مجاز تعیین و مراتب را به همراه مهلت رفع آلودگی مذکور به عامل آلودگی صوتی ابلاغ نماید. مهلت یادشده و روش سنجش میزان آلودگی بر اساس دستورالعمل ابلاغی سازمان تعیین می‌شود و عامل آلودگی موظف است نسبت به رفع آلودگی صوتی مربوط در مهلت مقرر اقدام نماید.

ماده ۴- سازمان موظف است درصورت عدم رفع آلودگی صوتی در پایان مهلت تعیین شده نسبت به انجام اقدامات موضوع قانون در مورد متخلف یا متخلفان اقدام نماید.

ماده ۵- سازمان مجاز است در اجرای وظایف قانونی خود و رعایت مفاد قانون و این آیین‌نامه هر زمانی که لازم بداند نسبت به بازرسی منابع آلوده‌کننده اقدام نماید.

تبصره – با عامل آلودگی صوتی و یا هر شخص دیگری که به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم از انجام بازرسی و یا پایش میزان آلودگی صوتی جلوگیری و یا از ارایه آمار و اطلاعات مورد نیاز سازمان خودداری نماید طبق ماده (۱۶) قانون رفتار خواهد شد.

ماده ۶- مراکز معاینه فنی وسایل‌نقلیه موتوری موضوع ماده (۶) قانون موظفند انواع وسایل‌نقلیه موتوری مورد بازدید را از جهت رعایت حدود مجاز آلودگی صوتی نیز تحت آزمایش و معاینه قرار دهند.

ماده ۷- نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران موظف است در مورد وسایل‌نقلیه موتوری فاقد گواهی معاینه فنی مطابق ماده (۶) قانون اقدام نماید.

ماده ۸- وزارت راه و شهرسازی موظف است مستندات مورد نیاز مربوط به رعایت حدود مجاز استاندارد آلودگی صوتی مربوط به حمل‌ونقل عمومی، هوایی، ریلی و دریایی را در اختیار سازمان قرار دهد.

ماده ۹ – وزارت راه و شهرسازی موظف است در اجرای ماده (۳۳) قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان- مصوب ۱۳۷۴- ، ظرف یک‌سال از تاریخ لازم‌الاجرا شدن این تصویبنامه، دستورالعمل کنترل و کاهش آلودگی صدا ناشی از فعالیت‌ها ساختمانی و سایر ساخت و سازها در محدوده شهرها و روستاها را با لحاظ محدودیت‌های نوعی، کمّی و زمانی تدوین و در قالب مقررات ملی ساختمان ابلاغ نماید.

ماده ۱۰- وزارت کشور (سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور) موظف است نسبت به تکمیل طرح جامع مدیریت کاهش آلودگی صوتی در کلان‌شهرها ظرف شش‌ماه از تاریخ لازم‌الاجرا شدن این تصویبنامه اقدام و پس از تأیید سازمان ابلاغ نماید.

ماده ۱۱- سازمان موظف است با همکاری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، شهرداری‌ها و سایر دستگاه‌های مربوط ظرف شش‌ماه از تاریخ لازم‌الاجرا شدن این تصویبنامه نسبت به تکمیل و راه‌اندازی شبکه ملی پایش و اطلاع‌رسانی آلودگی صوتی با اولویت کلان‌شهرها اقدام نماید.

ماده ۱۲- اعتبارات لازم برای اجرای تکالیف مقرر در این آیین‌نامه در چهارچوب لوایح بودجه سنواتی دستگاه‌های ذی‌ربط منظور و پس از تصویب در چهارچوب مقررات مربوط هزینه می‌شود.

حدود مجاز آلودگی صوتی

۱- موتورسیکلت:

تبصره- روش انجام آزمون بر مبنای استاندارد شماره ۱۰۲۸۲ سازمان ملی استاندارد ایران با عنوان «موتور گازی و موتورسیکلت- سطح صدا» خواهد بود.

۲- خودرو :

A)dB)* تراز سطح صوت مقیاس وزنی A

* روش انجام آزمون‌ها: روش انجام آزمون‌ها بر مبنای استانداردهای کشورهای عضو اتحادیه اروپا می‌باشد.

* خودروی کلاس M1: خودروهایی که به‌منظور حمل مسافر می‌باشند و در برگیرنده بیشتر از ۹ صندلی با احتساب صندلی راننده نباشند.

* خودروی کلاس N1  : خودروهایی که برای مقاصد حمل و کالا می‌باشند (با مکانیزم جرم مجاز کمتر از ۲ تن)

* آزمون صدای عبوری: بر اساس استاندارد ۷۰/۱۵۷/EEC اتحادیه اروپا، این آزمون باید در یک محیط خشک که سطح صوت پس زمینه آن حداقل (۱۰dB(A از سطح صدای تولیدی توسط خودرو کمتر می‌باشد و در شرایط جوی مناسب (بدون وزش باد)، انجام گیرد. دو میکروفن در دو طرف خودرو و به فاصله ۷/۵ متر، از خط مرکز خودرو، در ارتفاع ۱/۲متر، به موازات سطح افق و عمود بر راستای خودرو قرار داده می‌شود. خودرو از فاصله ۱۰ متری امتداد میکروفن‌ها با کمینه دو سرعت: ۱- سرعت ۵۰km/h ، یا ۲- سرعت معادل سه چهارم سرعت اسمی موتور (در دنده ۲ یا ۳ یا درایو) به میکروفن‌ها نزدیک می‌شود و در زمان طی مسافت ۲۰ متر، سطح صوت ماشینی (مکانیزم) منتشره از آن اندازه‌گیری می‌گردد.

* آزمون صدای اگزوز: بر اساس استاندارد ۷۰/۱۵۷/EEC  اتحادیه اروپا، این آزمون باید در یک محیط خشک که سطح صوت پس زمینه آن حداقل (۱۰dB(A از سطح صدای تولیدی توسط خودرو کمتر می‌باشد و در شرایط جوی مناسب (بدون وزش باد)،‌ انجام گیرد. یک میکروفن با زاویه ۴۵ درجه نسبت به مجرای خروجی اگزوز و در بیشینه دو ارتفاع: ۱- ارتفاع مجرای خروجی اگزوز یا ۲- ارتفاع ۲/۰ متر و به فاصله ۵/۰ متر، از دهانه خروجی اگزوز قرار داده می‌شود و سطح صوت ماکزیمم مقدار به‌دست آمده از سه اندازه‌گیری پیاپی با اختلافی در محدود (۲dB(A، به‌عنوان نتیجه گزارش ارایه می‌گردد.

* آزمون صدای وسیله هشداردهنده خودرو (نصب بر روی خودرو): بر اساس استاندارد ۷۰/۳۸۸/EEC  اتحادیه اروپا،‌ این آزمون باید در یک محیط خشک که سطح صوت پس زمینه آن حداقل (۱۰dB(A از سطح صدای تولیدی توسط بوق خودرو کمتر می‌باشد و در شرایط جوی مناسب (سرعت وزش باد کمتر از ۱۸km/h، می‌باشد) انجام گیرد. میکروفن‌ها به فاصله ۷ متر از لبه جلویی خودرو، به موازات سطح افق،‌ در امتداد راستای طولی خودرو، به سمت منبع تولید صوت قرار داده می‌شود. ارتفاع میکروفن‌ها از ۵/۰ تا ۵/۱ متر (نسبت به سطح زمین) متغیر بوده و ماکزیمم سطح صوت به‌دست آمده از آنها طی یک‌بار اندازه‌گیری صدای بوق (موتور خاموش است)، به‌عنوان نتیجه گزارش ارایه می‌گردد.

۳- حدود مجاز آلودگی صوتی در پهنه‌های مختلف:

*پهنه مسکونی:

پهنه‌ای که کاربری غالب آن مسکونی و کارکرد اصلی آن سکونت بوده و کاربری‌های مربوط به فعالیت‌ها پشتیبان برای تأمین نیازهای روزمره و اولیه ساکنین محلات را نیز در خود جای داده است. در پهنه سکونت، تأمین آسایش و امنیت ساکنین، مبنای انتخاب کاربری‌های مجاز به استقرار در این پهنه است. تنوع در پهنه‌های مسکونی ناشی از وجود تفاوت بارز در تراکم ساختمانی، ابعاد قطعات مسکونی، تعداد طبقات، تعداد واحد مسکونی در هر هکتار، عرض معابر و … است.

* پهنه مختلط (تجاری- مسکونی):

مشتمل بر قسمت‌هایی از شهر که از رشد خزنده فضاهای کار و فعالیت در بافت‌های مسکونی پدید آمده و از استقرار توأمان کارکردهای سکونت و کار و فعالیت شکل گرفته است.

* مراکز تجاری- اداری:

شامل قسمت‌هایی از شهر که عمدتاً دارای کاربری تجاری صرف و یا کاربری‌های مرتبط با آن باشد (مانند بازارها، پاساژها و…)

* پهنه فعالیت (مسکونی- صنعتی):

مشتمل بر قسمت‌هایی از شهر که وجه غالب آن کار و فعالیت، به‌ویژه کاربری‌های تجاری خدماتی بوده و سکونت در آن ممنوع، یا محدود و تابع نظم عمومی کار و فعالیت است. این پهنه زیرپهنه‌های اصلی متمایزی را دربرمی‌گیرد که در هر یک، غلبه یکی از وجوه تجاری، اداری، خدماتی، صنعتی یا اختلاطی از آن‌ها در مقیاس‌های متفاوت شهری بارز است.

* پهنه صنعتی:

پهنه‌ای دارای کاربری صنعتی که طبق ضوابط محیط‌زیست استقرار آن‌ها در محیط شهر مجاز نبوده و بر اساس مطالعات زیست‌محیطی لازم است با فاصله‌ای مناسب بیرون از شهر یا نواحی مسکونی قرار گیرد. کارگاه‌های مزاحم شهری، کاربری‌های کارخانه‌ای، تولیدی و خدمات صنعتی عموماً در این محدوده واقع هستند.

* روش و محل اندازه‌گیری آلودگی صوتی به‌شرح زیر می‌باشد:

دستور (فرمول) محاسبه‌ی تراز متوسط (Lp ̄) روز و شب به‌شرح زیر است:

(Leq (10′ تراز معادل در مدت زمان ده دقیقه اندازه‌گیری است که ۲۴ بار در شبانه روز (با فاصله زمانی یک ساعته) اندازه‌گیری می‌شود. محل اندازه‌گیری ضلعی از فرستنده است که کمترین فاصله را با دریافت‌کننده دارد.

آیین نامه فنی در زمینه کنترل و کاهش آلودگی ها ( موضوع ماده (۲) قانون هوای پاک) مصوب ۲۱/۶/۱۳۹۷ هیات وزیران(موضوع ماده (۲) قانون هوای پاک)

ماده۱ـ دراین آیین‌نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می‌روند:

الف ـ قانون: قانون هوای پاک ـ مصوب۱۳۹۶ ـ .

ب ـ سازمان: سازمان حفاظت محیط زیست.

پ ـ شهرهای دارای اولویت: شهرهای واجد شرایط برنامه‌ریزی ویژه جهت کاهش آلودگی هوا شامل تهران، کرج، مشهد، شیراز، اصفهان، تبریز، اراک و اهواز.

ماده۲ـ وزارت نفت موظف است براساس جدول زیر نسبت به تأمین و عرضه سوخت خودرو در سراسر کشور اقدام کند:

تبصره۱ـ تولید و توزیع (۷۰) میلیون لیتر بنزین یورو (۴) در روز منوط به عدم تجاوز سقف میزان مصرف بنزین کشور از (۸۵) میلیون لیتر در روز می­باشد.

تبصره۲ـ از تاریخ ابلاغ این تصویب‌نامه باید در تمام شهرهای دارای اولویت، سوخت بنزین یورو (۴) و نفت ـ گاز یورو (۴) در سقف مقرر در جدول مذکور در دسترس باشد.

تبصره۳ـ وزارت نفت موظف است از تاریخ ابلاغ این تصویب‌نامه، نسبت به توزیع سوخت نفت ـ گاز یورو (۴) مورد نیاز در جایگاه‌های سوخت موضوع فهرست پیوست که تأیید شده به مهر دفتر هیأت دولت است، اقدام کند.

ماده۳ـ از ابتدای سال ۱۴۰۰ کل سوخت تولیدی بنزین و نفت ـ گاز کشور براساس استاندارد ملی خواهد بود.

تبصره ـ سازمان ملی استاندارد ایران موظف است ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این تصویب­نامه نسبت به تدوین استاندارد ملی سوخت گاز طبیعی و ظرف شش ماه از تاریخ ابلاغ این تصویب­نامه نسبت به تدوین استاندارد ملی سوخت­های بنزین و نفت ـ گاز و روغن موتور اقدام و مراحل اجباری شدن آن را از ابتدای سال ۱۴۰۰ از طریق شورای‌عالی استاندارد پیگیری کند.

ماده۴ ( اصلاحی ۱۳۹۷/۱۱/۱۷)ـ برنامه زمانی اعمال حداقل حدود مجاز آلایندگی خودروهای تولید داخل و وارداتی (بنزینی، دیزلی، گازسوز) به شرح جدول زیر تعیین می‌شود:

تبصره (اصلاحی ۱۳۹۷/۱۱/۱۷)ـ شماره‌گذاری هر سه دستگاه خودرو دیزلی نو با استاندارد آلایندگی یورو (۵) EEV منوط به اسقاط یک یا چند دستگاه خودرو دیزلی با مجموع ظرفیت گواهی اسقاط مشابه است.

ماده۵ ـ سازمان موظف است ظرف یک سال از تاریخ ابلاغ این تصویب‌نامه فرایند آزمون‌های تأیید نوع و تطابق تولید را بروزرسانی کند. تأییدیه آزمون‌های آلایندگی در صورتی معتبر است که توسط آزمایشگاه‌ها و مراکز آزمون داخلی و خارجی مورد تأیید سازمان انجام شده باشد. سازمان موظف است فرایند صدور تأییدیه حدود مجاز آلایندگی را به صورت ماشینی (مکانیزه) و از طریق درگاه اینترنتی انجام دهد.

ماده۶ ـ سازمان موظف است به منظور اطمینان از احراز صحت همه بخش‌های فرایند تأیید حدود مجاز آلایندگی، نسبت به نمونه­برداری و انجام آزمون­های تطابق تولید اقدام کند. عدم احراز حدود مجاز آلایندگی، منجر به توقف تولید، توقف شماره­گذاری و اجرای مجدد ضوابط آلایندگی می‌شود.

ماده۷ ـ سازمان ملی استاندارد ایران موظف است ظرف شش ماه از تاریخ ابلاغ این تصویب­نامه نسبت به تدوین و ابلاغ استاندارد مشخصات و ویژگی­های تجهیزات کاهش آلایندگی خودرویی شامل واکنش­گر سه راهه، پالایش‌گر (فیلتر)های جاذب دوده، انتخابی کاهنده اکسیدهای نیتروژن، حذف آمونیاک و اکسیداسیون دیزل و همه افزودنی‌های این تجهیزات مانند محلول رقیق آمونیاک (محلول ادبلو) و افزودنی‌های پالایش‌گر(فیلتر)های دوده اقدام و مراحل اجباری شدن آن را از طریق شورای‌عالی استاندارد پیگیری کند.

ماده۸ ـ وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف است میزان حقوق ورودی خودروهای پایه گازسوز، برقی و تمام هیبریدی و ­اجزا و قطعات مربوط را به­صورت سالانه با حداقل تعرفه ممکن جهت تصویب به هیأت ­وزیران ارایه کند.

ماده۹ـ وزارت نفت موظف است ضمن برنامه­ریزی برای توسعه استفاده از خودروهای گازسوز، قیمت سوخت گاز خودروهای گازسوز را به نحوی به مراجع ذی‌ربط قیمت‌گذاری پیشنهاد کند که مزیت نسبی استفاده از سوخت گاز نسبت به سوخت مایع به میزان مؤثری حفظ شود.

ماده ۱۰ـ نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران موظف است تمهیدات لازم برای ثبت اطلاعات نوع خودرو، سوخت خودرو، سطح استاندارد آلایندگی در زمان ساخت، تجهیزات خاص پایش (کنترل) آلایندگی نظیر پالایش‌گر(فیلتر)های دوده و کاهنده اکسیدهای نیتروژن و نصب تجهیزات جدید پایش (کنترل) آلایندگی (رتروفیت) را براساس اعلام سازمان به نحوی اعمال کند که اطلاعات مذکور در سامانه یکپارچه معاینه فنی ایران (سیمفا) قابل دسترسی باشد.

ماده۱۱ـ شماره‌گذاری موتورسیکلت بنزینی منوط به اسقاط یک دستگاه موتورسیکلت است. موتورسیکلت‌های برقی از شرط اسقاط معاف هستند.

تبصره ـ پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران موظف است نسبت به اعمال محدودیت‌های قانونی تردد موتورسیکلت­های بنزینی فرسوده از جمله ماده (۸) قانون و ماده (۱۸) قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی ـ مصوب۱۳۸۹ ـ اقدام کند.

ماده۱۲ـ تولیدکنندگان و واردکنندگان موتورسیکلت از تاریخ ابلاغ این تصویب­نامه موظفند ده درصد (۱۰%) سبد محصولات هر دوره سه ماهه خود را بر مبنای تعداد تولید، به موتورسیکلت برقی اختصاص دهند و در صورت عدم امکان، به ازای شماره­گذاری هر دستگاه موتورسیکلت از میزان ده درصد (۱۰%) مذکور، سه دستگاه موتورسیکلت فرسوده از رده خارج کنند.

ماده۱۳ـ صدور مجوز جدید برای شرکت‌های حمل و نقل پیک موتوری منوط به برقی بودن کل ناوگان موتورسیکلت مورد استفاده آنها در شهرهای دارای اولویت است. همچنین تمدید مجوز شرکت‌های حمل و نقل پیک موتوری موجود از ابتدای سال ۱۳۹۹ مشمول حکم این ماده می‌شود.

ماده۱۴ـ دستگاه‌های موضوع ماده (۵) قانون مدیریت خدمات کشوری ـ مصوب۱۳۸۶ـ موظفند تا پایان سال ۱۳۹۷ کلیه ناوگان موتورسیکلت ملکی شهری خود را در شهرهای دارای اولویت به موتورسیکلت برقی تبدیل کنند. وسایل نقلیه امدادی موضوع بند (۱۰۰) ماده (۱) آیین‌نامه راهنمایی و رانندگی موضوع تصویب‌نامه شماره ۲۰۸۷۳/ت۲۹۱۶۹هـ مورخ ۱۳۸۴/۴/۸ و اصلاحات بعدی آن از شمول این ماده مستثنی هستند.

ماده۱۵ـ حدود مجاز معاینه فنی کلیه وسایل نقلیه به تفکیک نوع خودرو، سوخت و تجهیزات کاهنده آلایندگی توسط سازمان و با اخذ نظر از وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت، راه و شهرسازی و کشور تعیین می‌شود.

ماده۱۶ـ وزارت نفت موظف است اجرای طرح کهاب (کاهش، هدایت، انتقال و بازیافت بخار) بنزین را در کلیه جایگاه­های سوخت­رسانی شهری با اولویت کلانشهر و با استفاده از ظرفیت بخش خصوصی در قالب طرح شرکت­های توزیع سوخت صاحب نشان (برندینگ) تا پایان سال ۱۳۹۸ تکمیل کند.

ماده۱۷ـ کلیه دستگاه‌های اجرایی موضوع ماده (۵) قانون مدیریت خدمات کشوری در تهران از ابتدای سال ۱۳۹۸ و در دیگر شهرهای دارای اولویت از ابتدای سال ۱۳۹۹، در صورت نیاز به استفاده از وسایل نقلیه نیمه­سنگین و سنگین اعم از خرید موردی یا خرید در قالب قرارداد پیمانکاری ملزم به استفاده از وسایل نقلیه دیزلی با عمر کمتر از پنج سال، دیزلی دارای پالایشگر(فیلتر) دوده استاندارد، گازسوز یا برقی هستند .

ماده۱۸ـ سازمان ملی استاندارد ایران موظف است ظرف شش ماه از تاریخ ابلاغ این تصویب­نامه نسبت به تدوین استاندارد ملی راهبری و نگهداری ایستگاه‌های پایش آلودگی هوا شامل همه آلاینده‌های معیار، آزمایشگاه مرجع برای صحت­سنجی (کالیبراسیون) گازهای مرجع و تجهیزات مربوط اقدام و مراحل اجباری شدن آن را از طریق شورای‌ عالی استاندارد پیگیری کند.

ماده۱۹ـ سازمان ملی استاندارد ایران موظف است با همکاری سازمان و سازمان هواشناسی کشور ظرف شش ماه از تاریخ ابلاغ این تصویب­نامه نسبت به تهیه فهرست تجهیزات مورد تأیید برای پایش آلودگی هوا و اطلاع­رسانی آن در درگاه اینترنتی سازمان ملی استاندارد ایران اقدام و فهرست مذکور را به صورت سالانه بروزرسانی کند. تأمین هرگونه تجهیزات پایش آلایندگی هوا خارج از فهرست مذکور توسط دستگاه‌هایی که به نحوی از بودجه عمومی یا کمک‌های دولتی استفاده می‌کنند، ممنوع است.

ماده۲۰ـ به منظور هم‌افزایی در بهره‌برداری از دستگاه‌های سنجش آلودگی هوا، کلیه دستگاه‌های اجرایی و شهرداری‌های دارای دستگاه‌های مذکور موظفند ظرف شش ماه از تاریخ ابلاغ این تصویب­نامه امکان دسترسی برخط اطلاعات و خروجی­های دستگاه‌های مذکور را به صورت تعاملات الکترونیکی (وب سرویس) و از طریق شبکه ملی پایش آلودگی هوا فراهم کنند. سازمان موظف است ظرف شش ماه از تاریخ ابلاغ این تصویب­نامه شبکه ملی پایش موضوع این ماده را در آن سازمان ایجاد کند. کارگروهی با مسئولیت سازمان و عضویت وزارتخانه‌های ارتباطات و فناوری اطلاعات، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، راه و شهرسازی (سازمان هواشناسی کشور) و کشور و مسئولیت هماهنگی‌های اجرایی لازم به منظور استفاده بهینه از امکانات موجود در کشور در خصوص موضوع این ماده را برعهده دارد.

ماده۲۱ـ سازمان موظف است اقدامات لازم برای برخط کردن داده‌های آلودگی هوای کل کشور و اطلاع­رسانی عمومی از جمله از طریق درگاه اینترنتی را ظرف یک سال انجام دهد.

ماده۲۲ـ وزارت بهداشت، ‌درمان و آموزش پزشکی موظف است برآورد سالانه تخمین هزینه‌های مستقیم آلودگی هوا در خصوص بیماری‌ها و مرگ و میرهای منتسب به آلودگی هوا را به تفکیک آلاینده‌های معیار و شهرهای دارای اولویت کشور منتشر کند.

ماده۲۳ـ وزارت نیرو موظف است تا پایان تیر ماه سال ۱۳۹۸ کلیه نیروگاه‌هایی که در طول سال ۱۳۹۷ به دلیل مصرف سوخت مازوت بیش از سی روز حدود مجاز انتشار آلایندگی را رعایت نکنند، با تأیید سازمان به نصب تجهیزات کاهش نشر آلاینده‌های هوا مجهز کند.

ماده۲۴ـ سازمان موظف است نسبت به تولید سیاهه انتشار آلاینده‌های هوا در شهرهای دارای اولویت، اقدام و نتیجه را تا پایان شهریور ماه سال ۱۳۹۸ به صورت سامانه پویا با قابلیت بروزرسانی ارایه کند.

تبصره ـ سازمان هواشناسی کشور موظف است الگو (مدل)‌های پیش‌بینی آلودگی هوا مبتنی بر استفاده از اطلاعات سامانه سیاهه انتشار موضوع این ماده و اطلاعات ایستگاه‌های پایش آلودگی هوا را به نحوی تهیه کند که تا شش ماه پس از دریافت سیاهه انتشار امکان ارایه اطلاعات پیش‌بینی آلودگی هوا از طریق الگو (مدل)‌های مذکور به مراجع ذی‌ربط و هشدار و آگاهی‌بخشی عمومی در این خصوص فراهم شود.

ماده۲۵ـ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظفند تا پایان سال تحصیلی ۱۳۹۸ ـ ۱۳۹۷ حسب مورد و با همکاری سازمان نسبت به ایجاد و ساماندهی رشته­ها و گرایش­های مرتبط با آلودگی هوا با هدف تربیت متخصص مورد نیاز در پایش آلودگی هوا و امور مرتبط اقدام کنند.

ماده۲۶ـ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری موظف است ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این تصویب­نامه با همکاری سازمان و سازمان ملی استاندارد ایران دستورالعمل اجرایی بهره­گیری کامل از خدمات آزمایشگاه­های تخصصی عضو شبکه آزمایشگاه­های علمی ایران (شاعا) را برای پایش و ارزیابی کیفیت هوا و منابع انتشار آلودگی هوا به نحوی تدوین کند که نیاز به آزمایشگاه­های خارج از کشور در این خصوص برطرف شود.

ماده۲۷ـ مسئولیت نظارت بر اجرای این آیین­نامه برعهده سازمان بوده و سازمان موظف است گزارش نحوه اجرا و عملکرد این آیین­نامه را در مقاطع زمانی شش ماهه به دفتر هیأت دولت ارایه کند.